ناتو (NATO) سازمان پیمان آتلانتیک شمالی

ناتو NATO یا سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (North Atlantic Treaty Organization) در ۴ آوریل ۱۹۴۹ میلادی مصادف با ۱۵ فروردین ۱۳۲۸ با هدف دفاع جمعی پایه‌گذاری شد و هم‌اکنون ۳۰ عضو دارد.

این سازمان بر اساس پیمان واشینگتن که بعدها به پیمان آتلانتیک شمالی شناخته شد در پی مذاکراتی که از جولای ۱۹۴۸ در واشینگتن آغاز شده بود.

در ۴ آوریل ۱۹۴۹ میان ایالات متحده آمریکا و اعضای پیمان بروکسل متشکل از بریتانیا ، فرانسه ، هلند ، بلژیک و لوکزامبورگ و دیگر کشورهای بلوک سرمایه داری که به این پیمان دعوت شدند از جمله کانادا ، دانمارک ، ایسلند ، ایتالیا ، نروژ و پرتغال به امضا رسید.

پیش از این پیمان ، سنای آمریکا در پاسخ به دخالت شوروی در کودتای چکسلواکی با تصویب قطعنامه‌ای در ۱۱ ژوئن ۱۹۴۸ به دولت آمریکا اجازه پذیرفتن تعهداتی در خارج از مرزهای آمریکا را داده بود البته شوروی نیز در پاسخ به ناتو پیمان ورشو را تشکیل داد.

از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴ میلادی ۱۰ کشور کمونیستی سابق به عضویت ناتو در آمدند و شمار اعضای این سازمان به ۲۶ کشور افزایش یافت.

هم چنین در سال ۲۰۰۸ تلاش‌هایی برای گسترش ناتو به حوزه بالتیک و پیشروی تا نزدیکی مرزهای روسیه انجام گرفت که در این بین با شروع مذاکرات برای عضویت سه کشور آلبانی ، کرواسی و جمهوری مقدونیه در ناتو موافقت شد.

ولی در ابتدا مخالفت‌هایی با عضویت گرجستان و اکراین که هم مرز با روسیه هستند صورت گرفت در نهایت پس از شروع جنگ اوستیای جنوبی در سال ۲۰۰۸ حمایت‌ها برای عضویت گرجستان افزایش یافت.

در سال ۲۰۱۷ معاون وزیر امور خارجه آمریکا سند ورود مونته نگرو برای الحاق به پیمان آتلانتیک شمالی را پذیرفت. نخست‌وزیر مونته نگرو رسماً این سند را به ناتو ارائه کرد و به این ترتیب مونته نگرو بیست و نهمین عضو ناتو شد.

دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی نیز برای استقبال از مونته نگرو به عنوان جدیدترین عضو در این مراسم شرکت کرد و پرچم مونته نگرو بر فراز مرکز فرماندهی ناتو برای اولین بار نصب شد.

ناتو یا همان سازمان پیمان آتلانتیک شمالی روز ۲۷ مارس ۲۰۲۰ اعلام کرد که مقدونیه شمالی رسما به این پیمان نظامی پیوسته است.

ناتو در حال حاضر بزرگترین پیمان نظامی در جهان است و با پیوستن مونته‌نگرو و مقدونیه شمالی اعضای آن به ۳۰ کشور رسیده است. مقر اصلی NATO یا همان سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در شهر بروکسل پایتخت کشور بلژیک قرار دارد.

در ماده 5 پیمان ناتو کشورهای امضاکننده آن توافق کرده‌اند حمله نظامی علیه یک یا چند کشور عضو در اروپا یا آمریکای شمالی را به عنوان حمله به تمامی کشورهای عضو NATO تلقی کنند و به مقابله با آن برخیزند.

ماده پایانی این پیمان یعنی ماده 14 آورده شده که پیمان نزد دولت ایالات متحده آمریکا سپرده می‌شود و مطابق وظیفه دولت ایالات متحده نیز نسخه‌های مورد تأیید آن را برای دولت‌های امضاکننده پیمان می‌فرستد.

در چند روز اخیر ناتو اعلام آمادگی خود را برای قبول عضویت دو کشور فنلاند و سوئد اعلام کرد که باعث واکنش ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در برابر ناتو شد.

منبع : wikipedia